Ontspanner

1e en tweede trap: de druk van de fles wordt niet in één keer omgezet van 200 bar naar omgevingsdruk maar in 2 trappen. De eerste trap zet de flesdruk om tot een middendruk die zo'n 10 bar bedraagt aan de oppervlakte en de tweede trap zet de middendruk om tot omgevingsdruk. De eerste trap wordt op de fles gevezen terwijl aan de tweede trap het mondstuk zit. De ontspanners van de dag van vandaag geven allemaal voldoende lucht. De keuze van een ontspanner is er dus niet gemakkelijker op geworden. Alvast enkele puntjes om in overweging te nemen.

Merk: Een ontspanner moet jaarlijks nagezien worden. Ondanks het feit dat bijna alle ontspanners vlekkeloos werken, hebben niet alle merken in België een even goede service. Een eerste stap is uiteraard de zaak waar je je ontspanner gekocht hebt. Daar breng je hem ook binnen voor het jaarlijks nazicht. Als een een koopje gedaan hebt op een beurs via de post, dan is de service soms een probleem. Van een goede service in België ben je zeker als je je houdt aan de grote merken Scubapro, Mares, Spirotechnique. Misschien heeft je winkelier een eigen service van andere merken zoals Cressi-sub, Seac-sub,... en kan je hiervoor dus ook terecht.

Piston of membraam: De eerste trap is ofwel een piston ofwel een membraanontspanner. Een pistonontspanner herken je aan de gaatjes rondom. Een pistonontspanner heeft slechts één bewegend deel: de piston. Dit maakt de pistonontspanner zeer robuust. Door de gaatjes komt het water met haar vervuiling echter binnenin de ontspanner waardoor hij gevoeliger is aan invloeden van de vervuiling. Er zijn in water altijd stofdeeltjes opgelost die inderdaad in de ontspanner dringen. Uiteraard de ontspanner op een zanderige bodem leggen is ook een doodzonde. Stof kan het binnenwerk van de ontspanner onherroepelijk beschadigen. De membraanontspanner daarentegen is een precisieinstrument met zeer veel kleine onderdelen. De membraanontspanner herken je aan z'n niet cilindrische vorm. Door zijn werkingsprincipe komt er geen water binnenin de ontspanner zodat hij geen hinder heeft van de vervuiling. Hij is ook minder gevoelig voor bevriezing in koud water.

Gecompenseerd of niet: De eerste trap geeft een middendruk die enkel afhangt van de diepte en niet afhangt van de flesdruk. Dat is het geval bij een gecompenseerde ontspanner. Bij een niet gecompenseerde ontspanner hangt de middendruk lichtjes af van de flesdruk. Hierdoor is de niet gecompenseerde ontspanner iets zwaarder afgeregeld zodat hij bij volle flessen niet vanzelf zal gaan blazen. Hij ademt dus iets zwaarder (bijna niet merkbaar)

Bevriezing: In koud water (vanaf 5°C) koelt de ontspanner bij elke ademhaling af tot onder het vriespunt zodat het water dat in de ontspanner zit kan bevriezen. De ontspanner bevriest steeds open dwz dat hij bij bevriezing zal blijven blazen totdat de fles leeg is. De bevriezing begint meestal bij de 1e trap waardoor de 2e trap gaat blazen en onmiddellijk ook bevriest en blijft blazen. Bevriezing ligt vooral aan een te zware ademhaling (te grote diepte). In koud water is diepte en inspanning uit den boze! Een antivrieskit die achteraf geïnstalleerd is is vaak een nepoplossing aangezien het siliconen er bij elke pistonbeweging terug uitgeduwd wordt en er zo toch water binnenkomt. Ook aan het vocht dat in de fles zit en als ijskristallen de ontspanner doet bevriezen aan de binnenkant kan door een antivrieskit niet verholpen worden, net zomin als aan een membraanontspanner. Een membraanontspanner is beter, twee apart gemonteerde ontspanners en een rustige, ondiepe duik nog beter.

Kostprijs: De goedkoopste ontspanner is de clubontspanner of de niet gecompenseerde membraanontspanner die je reeds voor ca 180 € kan kopen. De duurste ontspanner is de membraanontspanner die steeds gecompenseerd is en vanaf zo'n 400 € te koop is. Voor een gecompenseerde pistonontspanner betaal je zo'n 400 €. Profiterend van je angst om zonder lucht te vallen onder water probeert menig verkoper je de duurste ontspanner te later kopen. Door hun veilig werkingsprincipe zal bij een fout de ontspanner steeds blijven blazen zodat je altijd nog enkele minuten lucht hebt. Alle ontspanners zijn veilig en moet je je hierdoor niet laten beïnvloeden.

Oktopus: Een octopus is een tweede ontspanner die een extra lange luchtslang heeft  waardoor het mondstuk wisselen eenvoudiger wordt. Bij het monteren van een tweede ontspanner sta je voor de keuze of je er zelf aan moet kunnen ademen of je buddy. Als hij voor jouw gemonteerd is zal hij voor je buddy ondersteboven staan voor ermee te zwemmen. Met de extra lange slang is het eenvoudiger. Een alternatief is een "Air2" of een tot ontspanner opgedreven inflator.

Manometer: op de hogedrukuitgang (HP) van je ontspanner bevestig je de manometer zodat je je luchtvoorraad in het oog kan houden.